13:29
4/6

Η Σοφία Γεωργοβασίλη μιλάει για τα «Μήλα» (και κρατά μία «polaroid-ενθύμιο» από τη Ναν Γκόλντιν)

Στο ανήσυχο, καλλιτεχνικό σύμπαν της Σοφίας Γεωργοβασίλη χωρούν η σκηνοθεσία, η υποκριτική, η σεναριογραφία, ενίοτε και η ζωγραφική. Μπορείτε να την βρείτε ανάμεσα στις μικρού μήκους ταινίες της «And No More Shall We Part», «Προετοιμασία», «Cedar Wolf»  (όλες έχουν προβληθεί στο Διαγωνιστικό τμήμα Ελληνικών Ταινιών Μικρού Μήκους του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας), στο «Μαύρο Λιβάδι» του Βαρδή Μαρινάκη και στην «Μικρή Άρκτο» της Ελισάβετ Χρονοπούλου.

Αυτές τις μέρες να την αναζητήσετε στα «Μήλα», το κινηματογραφικό ντεμπούτο μεγάλου μήκους του Χρήστου Νίκου που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Βενετίας και αποτέλεσε την επίσημη πρόταση της Ελλάδας για το φετινό Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας (διαβάστε τη γνώμη μας για την ταινία εδώ). Εκεί η Σοφία υποδύεται την Άννα σαν ένα «πυροτέχνημα», όπως λέει η ίδια, έναν χαρακτήρα που συμμετέχει στο ίδιο πρόγραμμα «αποκατάστασης μνήμης» με τον Άρη (Άρης Σερβετάλης).

Ακολουθεί μία κουβέντα για όσα επιλέγουμε να θυμόμαστε (ή να ξεχάσουμε), την επιστροφή στο σινεμά και την... Ναν Γκόλντιν.

Άνθρωποι που εποπτεύονται και ένας ιός που απειλεί την ζωή τους. Σοφία μήπως τα «Μήλα» αποδείχθηκαν προφητικά;

Προφητικά δε ξέρω, μιας και δεν υπήρχε πρόθεση να μαντέψουμε το μέλλον. Αποδείχθηκαν όμως ένα όχι τόσο μακρινό σενάριο. 

Ομολογουμένως βρεθήκαμε αντιμέτωποι με μία δύσκολη περίοδο που άλλαξε, ίσως για πάντα, τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε, διασκεδάζουμε, εργαζόμαστε, ζούμε. Τι θα κρατούσες στην μνήμη σου ως πιο θετική και πιο αρνητική συνέπεια αυτής της εμπειρίας;

Θετική ήταν η «άργητα» που δημιουργήθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο ουρανός και οι θάλασσες ηρέμησαν για λίγο. Στη Βενετία, πήγα πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο, για την πρεμιέρα της ταινίας. Κινούμασταν με τα καραβάκια και τα κανάλια ήταν αρκετά ήρεμα. Μπορούσες δηλαδή να απολαύσεις την ομορφιά τους, χωρίς να νιώθεις οτι έχει στηθεί μια τουριστική βιομηχανία που βιάζει τον τόπο. Τα νερά ήταν μαγευτικά και ο κόσμος χαλαρός. Κάναμε βόλτα στην κεντρική πλατεία του Αγίου Μάρκου και έλεγαν πως έτσι τη Βενετία δε θα την ξαναδούμε ποτέ κι ότι υπό «κανονικές συνθήκες» τα νερά είναι λασπωμένα και στα κανάλια δημιουργείται μεγάλος συνωστισμός με τα πλοιάρια. Ότι τα νησάκια βουλιάζουν απο τους τουρίστες. Οπότε αυτή την «άργητα» που επέτρεψε σε μέρη και σε ανθρώπους να πάρουν μια ανάσα τη βάζω στις θετικές αν και βραχυπρόθεσμες συνέπειες. 

Στα αρνητικά βάζω την ακόμα μεγαλύτερη κοινωνική και οικονομική ανισότητα που δημιουργήθηκε τον χρόνο της «άργητας» και φυσικά το ψυχολογικό αντίκτυπο που αυτό συνεπάγεται. Ακόμα βάζω την ακραία καταστολή που υπέστη ο κόσμος και την τιμωρητική, σχεδόν, πολιτική γραμμή που ακολουθήθηκε σε σχέση με τα μέτρα της πανδημίας. Τη στιγμή κιολας που τα περισσότερα κρούσματα και θανάτους τα είχαμε εν μέσω σκληρού lockdown κι ενώ ο κόσμος ήταν περιορισμένος.

Η ταινία αναπτύσσει μία πολύ ενδιαφέρουσα διαλεκτική για την σχέση μας με το παρελθόν. Τελικά είμαστε όσα επιλέγουμε να ξεχάσουμε ή να θυμόμαστε;

Είμαστε όλα αυτά που είπες. Απο τη στιγμή που το πολύπλοκο σύστημα της μνήμης ολοκληρώνεται μετά τη γέννησή μας, είμαστε ενα παζλ αναμνήσεων, εικόνων και ανθρώπων του παρελθόντος. Όσο η συνείδηση κυριαρχεί στη ζωή μας, υποθέτω πως θέλουμε να είμαστε όσα επιλέγουμε να θυμόμαστε αλλά αρκετοί απο μας καταλήγουμε να είμαστε όσα επιλέγουμε να ξεχάσουμε. Είναι ένας διαρκής αγώνας μεταξύ τους. 

Το σύμπαν των «Μήλων» μοιάζει κάπως άχρονο, ενδεχομένως να μην έχει καν τόπο. Πώς προσέγγισες την Άννα μέσα σ' αυτό το πλαίσιο;

Σαν ενα πυροτέχνημα. Που σκάει, δημιουργεί λίγο θόρυβο, προσθέτει χρώμα κι εξαφανίζεται μαγικά! 

Στην ταινία, οι φωτογραφίες αποτελούν αποδεικτικό εμπειριών. Πιστεύεις πως είναι ένα σχόλιο για την επίκαιρη συμπεριφορά των ανθρώπων (ειδκά στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης) όπου ποστάρουν σωρηδόν χωρίς να ζουν την στιγμή;

Θα μπορούσε. Αυτό μόνο ο Χρήστος είναι σε θέση να το απαντήσει. 

Τα «Μήλα» κρύβουν αναδρομικά έναν έντονο, συναισθηματικό πυρήνα στην ιστορία τους. Είναι στοιχείο που τα διαφοροποιεί από το παράδοξο και μερικές φορές «συναισθηματικά ψυχρό» Greek Weird Wave;

Σαφέστατα. Ήταν άλλωστε και η πρόθεση αυτή απο την αρχή. Να υπάρχει ένας πυρήνας πιο ανθρώπινος, πιο συναισθηματικός. Χαίρομαι που πέτυχε. 

Την τελευταία δεκαετία δηλώνεις καλλιτεχνικά παρούσα και μέσα από την σκηνοθεσία. Με αναγνωρισμένη την δυσκολία στην παραγωγή, παρά τις επιτυχίες και την εξωστρέφεια του ελληνικού σινεμά, θα σκεφτόσουν ένα επόμενο βήμα «μεγάλου μήκους»;

Είμαι ακριβώς ένα βήμα πριν την πρώτη μου μεγάλου μήκους. Το «Mignon». Μια περιπέτεια ενηλικίωσης που εκτυλίσσεται στα mid 90s και την αφηγούμαι μέσα απο μια ιστορία διαφθοράς. Θα γυριστεί, αν όλα πάνε καλά, στο τέλος της χρονιάς. 

Ζήσαμε πολλούς μήνες με κλειστές κινηματογραφικές αίθουσες και η μεγάλη οθόνη «συρρικνώθηκε» σε μία streaming ρουτίνα. Ποια ταινία θα πρότεινες σε κάποιον/-α για να πιστέψει ξανά στο σινεμά;
 
Το «Another Round» είναι μια καλή ταινία να προτείνεις στο κοινό. Ακριβώς γιατί αυτό που πραγματεύεται είναι η ζωή μετά απο μια μεγάλη εσωτερική κι εξωτερική αναστάτωση. Το ίδιο συνέβη και στον ίδιο τον σκηνοθέτη, Τόμας Βίντερμπεργκ, όταν έκανε τη συγκεκριμένη ταινία. Σκοτώθηκε η κόρη του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα ενώ βρισκόταν στις πρώτες μέρες γυρισμάτων. Φρικτό. Κι όμως αποφάσισε να συνεχίσει τα γυρίσματα, όπως και όσο μπορούσε,  με τη βοήθεια των συνεργατών του, ως φόρο τιμής στην κόρη του. Ως φόρος τιμής στη ζωή.

Σε μία πανδημία λήθης, ποια στιγμή στην καριέρα σου θα κρατούσες για πάντα ως αναμνηστική polaroid-ενθύμιο;

Τη στιγμή που βρέθηκε η Ναν Γκόλντιν στην Αθήνα, για τα εγκαίνια της τότε έκθεσής της, στη γκαλερί της Καμχή, ενώ στο σινεμά έπαιζε η ταινία «Μαύρο Λιβάδι» στην οποία πρωταγωνιστούσα. Εκείνη την περίοδο έκανα μια performance με αφορμή το έργο και γνωριστήκαμε απο κοντά. Όταν έμαθε ότι παίζω στην ταινία που δείχνουν οι αίθουσες αποφάσισε να τη δεί. Πήγε στο Λαϊς και πήρε μαζί της έναν φίλο μου χορευτή για να της μεταφράζει σε αληθινό χρόνο.

Φυσικά κατάλαβε ότι αυτό ήταν αχρείαστο μιας και στην ταινία λέμε 10 προτάσεις όλες κι όλες. Ήρθε πίσω ενθουσιασμένη ωστόσο κι ύστερα έζησα μια σουρρεαλιστική εβδομάδα στο σπίτι της στο Παρίσι.

Αυτή και έχω κρατήσει:

INFO
Η ταινία «Μήλα» του Χρήστου Νίκου προβάλλεται στις αίθουσες από την Feelgood Entertainment