Οι Συνήθεις Ύποπτοι - cinemagazine.gr
22:28
10/3

Οι Συνήθεις Ύποπτοι

The Usual Suspects

Ένα νεονουάρ που σε στέλνει στο κατώφλι της κόλασης σε τραβά πίσω και σε ξαναστέλνει και σε ξανατραβά, μέχρι που λες «στο διάολο, καλύτερα να πεθάνω».

Από τον Γιάννη Ζουμπουλάκη

Είναι δύσκολο να μιλήσεις για μια ταινία σαν τους «Συνήθεις Ύποπτους» και για έναν σκηνοθέτη σαν τον Μπράιαν Σίνγκερ χωρίς ν' αναφερθείς στον πιο παράξενο κινηματογραφικό κόσμο της εποχής μας, τον «κόσμο του Κουέντιν Ταραντίνο». Ένας κόσμος που χαρακτηρίζεται από την κόμικ βία, την καθιέρωση ενός καθαρά προσωπικού στιλ, τον «ωχαδελφισμό» και -κυρίως- την πλάκα. Ένας κόσμος που αναθεωρεί και ανανεώνει τους κανόνες του σινεμά, κάνοντας υποσημειώσεις επάνω τους.

Δεν είναι τυχαίο πως ο Σίνγκερ, όπως και ο Ταραντίνο, ξεκίνησε από τον ερασιτεχνισμό ή καλύτερα το μεράκι, έχοντας πρώτα χωνέψει εκατοντάδες ταινίες και έχοντας πάρει πολύτιμα μαθήματα απ' αυτές. Δεν είναι επίσης τυχαίο πως και οι δυο τους, χωρίς να παίρνουν και τόσο στα σοβαρά αυτό που κάνουν, ενδιαφέρονται να το κάνουν σωστά και ενδιαφέρονται να εντυπωσιάσουν.

Τέλος, δεν είναι και πάλι τυχαίο, το ότι ακριβώς για τους παραπάνω λόγους το καταφέρνουν.

Η ταινία, εκτός από μια καλοδουλεμένη ιστορία μυστηρίου, γίνεται ο βωμός κάθε πιστού σινεφίλ, στον οποίο σίγουρα θα προσκυνήσουν πολλοί

Οι «Συνήθεις Ύποπτοι», χωρίς να είναι μια σπουδαία ταινία, εντυπωσιάζει σαν να ήταν κάτι το εντελώς ξεχωριστό. Ο Σίνγκερ μάς κερδίζει στα σημεία, δηλαδή στις εντυπώσεις, χωρίς να μας ρίξει νοκ άουτ. Ξεκινώντας από μια παμπάλαια ιδέα, την αναζήτηση κάποιου ένοχου, ο ταλαντούχος αυτός σκηνοθέτης παίζει με την αλήθεια και το ψέμα, εντός και εκτός ταινίας, με την επιδεξιότητα ενός ταχυδακτυλουργού. Πόσες φορές σας έπιασε στη φάκα με τις κινήσεις του ένας ταχυδακτυλουργός; Και πότε αλήθεια πεισθήκατε ότι αυτό που βλέπατε δεν είναι παρά ένα καλοδουλεμένο ψέμα; Κάπως έτσι λειτουργεί η ταινία.

Θα ήταν κουτό, για να μην πως αδύνατο, να προσπαθήσει κανείς να περιγράψει το τι γίνεται μέσα σε τούτο το λάκκο των φιδιών, λέγοντας κάτι παραπάνω απ' το ότι πρόκειται για την ιστορία πέντε τύπων του υποκόσμου, που ετοιμάζουν το σχέδιο της ζωής τους κάτω από την απειλητική σκιά ενός αόρατου «βαρόνου» τους εγκλήματος. Η ταυτότητα του παραπάνω είναι το ερώτημα που μας απασχολεί καθ' όλη την διάρκειά της και αυτή που δίνει την ευκαιρία στο Σίνγκερ να μας «κοροϊδέψει» με τον καλύτερο τρόπο που θα θέλαμε.

Οι «Συνήθεις Ύποπτοι» είναι μια ταινία που ζητά την προσοχή σου. Είναι μια ταινία από εκείνες που όταν ξαναβλέπεις -και πιστέψτε με, πολλοί θα ξαναδούν- αναζητάς τις καταραμένες λεπτομέρειες που δεν είχες προσέξει και που παρ' όλ' αυτά υπήρχαν. Κάπως έτσι δεν γίνεται με το ταχυδακτυλουργική τρικ;

Η μεγαλύτερη γοητεία που ασκεί είναι ίδια μ' εκείνη που κάποτε θεωρείτο το πιο ακανθώδες αμάρτημα σε μια ταινία; Είναι σύνθετη. Τόσο σύνθετη, που σε ορισμένες στιγμές αμφιβάλλεις για τους χρόνους που αναφέρεται (χαρακτηριστικό και στις ταινίες του Ταραντίνο). Με αφετηρία του μια αποτυχημένη κομπίνα, ο Σίνγκερ και ο σεναριογράφος του, Κρίστοφερ ΜακΚουάρι, παίζουν στα δάχτυλα ένα αρκετά μεγάλο καστ και σιγά σιγά υφαίνουν έναν δηλητηριώδη ιστό από φλασμπάκ, αποκαλύψεις, ψέματα και νέες αποκαλύψεις, περιτυλίγοντας μ' αυτόν το μυαλό μας άκαρδα, αλλά με εμπιστοσύνη σ' αυτό που κάνουν, διότι ο άσος τους είναι πάρα πολύ καλά κρυμμένος. Είναι ένας άσος το ίδιο αποστομωτικός όπως εκείνος στο «Παιχνίδι των Λυγμών».

Την ίδια ώρα ο Σίνγκερ θυμάται υποτακτικά και ευλαβικά τους εδώ δασκάλους του: Τα σκοτεινά, ατμοσφαιρικά b -θρίλερ του Χόλιγουντ του '40 και του '50, από τη «Ζούγκλα της Ασφάλτου» μέχρι το «D.O.A.». Έτσι, η ταινία του εκτός από μια καλοδουλεμένη ιστορία μυστηρίου, γίνεται ο βωμός κάθε πιστού σινεφίλ, στον οποίο σίγουρα θα προσκυνήσουν πολλοί.

Η κριτική της ταινίας είχε δημοσιευτεί στο τεύχος 63 του περιοδικού ΣΙΝΕΜΑ, τον Δεκέμβριο του 1995.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
  • Οι Συνήθεις Ύποπτοι
  • Οι Συνήθεις Ύποπτοι