9:58
16/2

Berlinale 2022: Ένας μοναδικός Μαρς Ράιλανς που κόβει-ράβει και μια αλήθεια-νυστέρι στο «Η Πόλη και η Πόλη»

Η δεύτερη εβδομάδα της Μπερλινάλε άνοιξε για εμάς με το «The Outfit», έναν από τους πιο ηχηρούς τίτλους της φετινής διοργάνωσης που σκηνοθετεί ο συγγραφέας και βραβευμένος με Όσκαρ σεναριογράφος του «Παιχνιδιού της Μίμησης», Γκρέιαμ Μουρ. Το καλοραμμένο αυτό crime drama με τις καθόλου αμελητέες εμπορικές προοπτικές, διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου μέσα σε ένα ραφείο στο Σικάγο των '50s. Κεντρική φιγούρα της ιστορίας είναι ο Λέοναρντ, ένας πεπειραμένος Άγγλος ράφτης που πρόκειται να βιώσει την πιο επικίνδυνη νύχτα της ζωής του, όταν το μαγαζί του γίνεται επίκεντρο της αιματηρής αντιπαλότητας των μεγαλύτερων γκάνγκστερ της πόλης, οι οποίοι τυγχάνει να είναι καλοί πελάτες του.

Όπου φαντάζεστε ανελέητο πιστολίδι αντικαταστήστε το με γερές δόσεις σασπένς, άψογα χτισμένο διαλογικό κομμάτι και ατμόσφαιρα που κόβεται με το ψαλίδι. Και όπου θα περιμένατε έναν σκληροτράχηλο πρωταγωνιστή να τα βάζει με ψυχρούς εκτελεστές, βάλτε στη θέση του έναν Μαρκ Ράιλανς («Η Γέφυρα των Κατασκόπων», «Μην Κοιτάτε Πάνω») κομμένο και ραμμένο για ρόλους σαν αυτόν εδώ. Κοντά στο ιδανικό δείγμα σινεμά στον καιρό του Covid που αναπνέει άνετα σε ένα και μόνο location, το «The Outfit» κάνει τον χωροταξικό περιορισμό προτέρημα με έναν ήρωα που δεν τον πιάνει το μάτι αλλά συνθέτει όλο του το φάσμα κομμάτι-κομμάτι. Όπως κάνει με τα κοστούμια του.

Στροφή στο Διαγωνιστικό όμως και συγκεκριμένα το ισπανογαλλικό «One Year, One Night» του Ισάκι Λακουέστα, με θέμα ένα ζευγάρι επιζώντων της επίθεσης στο Μπατακλάν το Νοέμβριο του ‘15. Τους Σελίν και Ραμόν παίζουν η Νοεμί Μερλάν από το «Πορτρέτο Μιας Γυναίκας που Φλέγεται» και ο Ναουέλ Πέρεζ Μπισκαγιάρτ του «120 Χτύποι το Λεπτό», ενώ το σενάριο βασίζεται σε μαρτυρίες όσων γλίτωσαν του τρομοκρατικού χτυπήματος. Στο χρόνο που ακολουθεί της επίθεσης, η Γαλλίδα Σελίν δείχνει να αντιμετωπίζει καλύτερα το τραύμα, δεν ισχύει το ίδιο όμως για τον Ισπανό φίλο της που βιώνει κρίσεις πανικού, γεγονός που σταδιακά δοκιμάζει τη σχέση τους.

Με τα κατακερματισμένα flashback από το μακελειό να σφηνώνουν στην ιστορία, ο Λακουέστα καταπιάνεται με την υποκειμενικότητα του τραύματος κάνοντας συχνά κύκλους γύρω από πράγματα που έχει ήδη πει, δίχως να αφήνει εκτός συζήτησης την καχυποψία και τον κοινωνικό αυτοματισμό που έπονται ενός τέτοιου συμβάντος. Προοδευτικά, η κάμερα καταγράφει την απόσταση ανάμεσα στο ζευγάρι μέσα από όλο και πιο συχνά ατομικά καδραρίσματα, όμως το φινάλε έρχεται να περιπλέξει τα πράγματα με ένα plot twist που δεν υποστηρίζεται επαρκώς από όσα έχουν στο μεταξύ προηγηθεί.

Μιλώντας για τραύμα, σειρά είχε ένα πολύ πιο κοντινό μας που όμως παραμένει ταμπού για την ελληνική κοινωνία. Ο λόγος για το «Η Πόλη και η Πόλη» των Σύλλα Τζουμέρκα και Χρήστου Πασσαλή, το οποίο αποτελεί τη μοναδική μεγάλου μήκους ελληνική συμμετοχή στην 72η Μπερλινάλε, που διαγωνίζεται μάλιστα στο τμήμα Encounters. Παραδίδοντας ένα υβριδικό φιλμ που παίζει διαρκώς με τα όρια ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ, τη μυθοπλασία και τη δοκιμιακή ταινία, «Η Πόλη και η Πόλη» φέρνει στην επιφάνεια την πικρή ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Οι δύο συνσκηνοθέτες εικονοποιούν τολμηρά τις δύο αντικρουόμενες εκδοχές της Θεσσαλονίκης, εκείνης του ένοχου παρελθόντος και αυτής του αμνήμονος παρόντος, συγχωνεύοντας το χθες και το σήμερα καθώς επίσης αρχειακό υλικό και νεωτερικές αναπαραστάσεις ιστορικών γεγονότων, με αποσταθεροποιητικές - για την κοιμώμενη συλλογική μας μνήμη - συνέπειες.

Πέρα από το ναζιστικά ενορχηστρωμένο Ολοκαύτωμα των Εβραίων της πόλης κατά την διάρκεια της γερμανικής κατοχής, οι συντελεστές της ταινίας ξετυλίγουν το κουβάρι ενός βαθιά ριζωμένου αντισημιτισμού που τόσο η πόλη όσο και οι επίσημοι φορείς του ελληνικού κράτους ύφαιναν επί δεκαετίες, τόσο πριν όσο και μετά τον πόλεμο. Αναμφίβολα τολμηρό ως φόρμα μα πρωτίστως ως ματιά, το φιλμ των Τζουμέρκα και Πασσαλή καταγράφεται σαν μια πολύτιμη παρακαταθήκη για ένα σκοτεινό κεφάλαιο του κοινού τόπου καταγωγής τους, καθώς επίσης ένα αναγκαίο ταρακούνημα στο ρηχό επίπεδο αυτοκριτικής της ελληνικής κοινωνίας συνολικά.

Το κλείσιμο της Δευτέρας ωστόσο μας μετέφερε γρήγορα από την τραγωδία στην κωμωδία, παρότι και η τελευταία χρονικά προβολή αφορούσε μια αληθινή και εξόχως δραματική ιστορία. Το «Rabiye Kurnaz vs. George W. Bush» αφηγείται τον αγώνα μιας τουρκάλας μάνας από τη Βρέμη να βγάλει τον μεγάλο της γιο από το Γκουαντάναμο, ο οποίος κατηγορήθηκε ως Ταλιμπάν μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Με την υπόθεση να φτάνει ως την Ουάσινγκτον και το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, θα περίμενε κανείς ένα δικαστικό και πολιτικό δράμα.

Αντιθέτως, ο πολύπειρος Γερμανός σκηνοθέτης Αντρέας Ντρέζεν («Μικρά Ψέματα, Μεγάλες Απιστίες») το έχει γυρίσει σε στιλ crowd pleaser παίζοντας συχνά το χαρτί της υπερπροστατευτικής ανατολίτισσας μάνας. Αν μη τι άλλο, το κατά βάση γερμανικό κοινό φάνηκε να το χάρηκε με την ψυχή του, προμηνύοντας μια ανάλογη εμπορική επιτυχία προσεχώς στις τοπικές αίθουσες. Αν πάντως ξεχάσουμε για μια στιγμή το όνομα του Ντρέζεν και τη γερμανικότητα της παραγωγής, η παρουσία του «Rabiye Kurnaz vs. George W. Bush» στο επίσημο Διαγωνιστικό είναι εντελώς εκτός λογικής.

Το ΣΙΝΕΜΑ cinemagazine.gr ταξιδεύει στο Βερολίνο με την AEGEAN. Το 72o Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου πραγματοποιείται 10 - 20 Φεβρουαρίου 2022.

Διαβάστε ακόμα:
Από την Καταλονία με Αγάπη: Στο «Alcarràs» η φετινή Χρυσή Άρκτος της Μπερλινάλε - Δείτε τα βραβεία
Berlinale 2022: Ένα «Πακέτο Αγάπης» για την Παπούλια, ώρα αναρχίας στην Ελβετία και η υψηλή τέχνη του ψέματος
Berlinale 2022: Τα καταλανικά καλοκαίρια, το συγκινητικό «Αντίο» του Ταβιάνι και ο ακούραστος Χονγκ Σανγκσού
Berlinale 2022: Ένας μοναδικός Μαρς Ράιλανς που κόβει-ράβει και μια αλήθεια-νυστέρι στο «Η Πόλη και η Πόλη»
Berlinale 2022: Η θαυμαστή λιτότητα ενός «Love Song» και η μυσταγωγική «Αλήθεια» του Νικ Κέιβ
Berlinale 2022: Δόξα και τιμή στην Έμα Τόμσον, Αρτζέντο τιμής ένεκεν και ένα ρωσικό «Top Gun» από τα άγραφα
Berlinale 2022: Ρίτι Παν, Κλερ Ντενί και Πίτερ Στρίκλαντ σε μια σχεδόν ιδανική φεστιβαλική ημέρα
Berlinale 2022: Η ασυνήθιστη αλλά ενθαρρυντική επανεκκίνηση ενός μεγάλου Φεστιβάλ
Πάμε Μπερλινάλε! Αυλαία σήμερα για το 72ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου